Rowerem w miasta: Cele miasta przyjaznego rowerom - jeden z efektów projektu ABC Multimodal

Zanim będziemy mogli cieszyć z miast prawdziwie rowerowych - takich jak wiele miast duńskich, holenderskich czy niemieckich, po drodze do tego celu - zwykle nierozumianego jeszcze właściwie przez naszych adwersarzy lub pozornych przyjaciół, będziemy mieli do przejścia wiele etapów.

Zalety miast rowerowych (miast aktywnej mobilności) są obszernie opisane w literaturze. Jak na razie mamy do czynienia głównie z wyzwaniami o bardzo prozaicznym charakterze: barwnie określanych w żargonie promotorów rowerownictwa jako "niedasizm" czy mniej cenzuralnie:"maniewdupizm".

Pamiętajmy jednak, że polityka rowerowa to nie jest fizyka kwantowa: prostota wielu przyjaznych dla ruchu rowerowego rozwiązań zaskakuje. Warto korzystać z przemyśleń ekspertów, którzy już zdobyli jakieś doświadczenie w uspokajaniu czy redukowaniu skali ruchu samochodowego - to jest przecież nie tylko celem, ale i środkiem przekształcania naszych miast w miasta rowerowe, czyli miasta przyjazne ludziom: mieszkańcom, przyjezdnym, turystom i inwestorom.

Dzisiaj przedstawiam zestaw propozycji opracowanych w ramach europejskiego projektu ABC Multimodal. Niedawno ukazała się w internecie broszura zawierająca podstawowe ustalenia - do szerszego zastosowania w codziennej praktyce promowania sensownych rozwiązań - nie tylko infrastrukturalnych.

Partnerzy projektu ABC Multimodal uzgodnili zestaw dziesięciu celów, których realizacja może przyczynić się do powstania miasta przyjaznego dla rowerów;  oto one:

1. Sprawiaj, by jazda rowerem w naszych miastach była źródłem radosnych przeżyć, poczucia bezpieczeństwa, zdrowia i pozytywnego pobudzenia.

2. Pogłębiaj wiedzę o osobach korzystających z roweru przez odpowiednie działania monitorujące, obejmujące regularne liczenie skali ruchu rowerowego, ankiety, wywiady i inne analizy ruchu.

3. Poprawiaj bezpieczeństwo drogowe osób korzystających z rowerów. Naszym długookresowym celem jest "Wizja zero", oznaczająca, że żadna z osób korzystających z roweru nie powinna ulec na drodze wypadkowi ze skutkiem śmiertelnym lub ciężkimi obrażeniami ciała.

4. Zapewnij, by standardy jakości udogodnień tworzonych dla cyklistów były bardzo wysokie i stały się integralną częścią wszystkich działań planistycznych aby zapewnić, by przebieg korytarzy ruchu rowerowego był optymalny, czytelny i możliwie najprostszy. Przykładami działań prowadzących do tego celu może być uspokajanie ruchu/znakowanie poziome i pionowe ulic, na których ruch rowerowy odbywa się w układzie mieszanym z ruchem kołowym, po stałych i warunkowych pasach dla rowerów, po ścieżkach dla rowerów oraz po ulicach jednokierunkowych z ruchem rowerowym dopuszczonym "pod prąd". Wysokie standardy jakości powinny być utrzymywane także w czasie prowadzenia remontów i modernizacji korytarzy ruchu drogowego i rowerowego.

5. Przyznawaj priorytet ruchowi rowerzystów i pieszych w stosunku do przejazdów samochodem na krótkie odległości.

6. Poprawiaj multimodalne połączenia dla osób odbywających codzienne przejazdy rowerem i środkami transportu publicznego.

7. Zadbaj, by drogi rowerowe były odpowiednio oznakowane drogowskazami i zapewnij odpowiedni poziom utrzymania infrastruktury rowerowej, obejmującej sprzątanie nawierzchni oraz utrzymanie zimowe na korytarzach ruchu rowerów. Zapewnij również wystarczającą liczbę miejsc do parkowania rowerów przy wszystkich istotnych celach przejazdów rowerem, spełniające odpowiednie kryteria jakości oraz zabezpieczenia przed kradzieżą.

8. Utrzymuj właściwy poziom public relations i partycypacji społecznej przy wykorzystaniu w coraz większym stopniu mediów elektronicznych.

9. Zapewnij, by pracownicy urzędów publicznych w mieście dysponowali odpowiednią wiedzą i umiejętnościami dotyczącymi korzystania z rowerów, a także by fundusze przeznaczane z kasy miejskiej były odpowiednie do potrzeb osób korzystających lub chcących korzystać z roweru w codziennym życiu. Władze miasta powinny zadbać o zachowanie odpowiednich proporcji nakładów na różne rodzaje transportu.

10. Wspieraj wysiłki samorządów wszystkich szczebli prowadzące do ograniczania negatywnych skutków procesów suburbanizacji.

Myślę, że można powyższe zapisy (oparte o doświadczenia miast nadbałtyckich - zwłaszcza byłego NRD, Polski i Szwecji - potraktować jako swoiste minimum. Największą produktywność krańcową przewiduję dla działań na rzecz poprawy dostępu rowerzystów i pieszych do stacji przesiadkowych oferujących częste połączenia systemów metra i Szybkiej Kolei Miejskiej. Od dwóch miesięcy regularnie korzystając z połączania Bike and Rail zauważam, że na stojakach do parkowania rowerów przy stacji Gdańsk Wrzeszcz jest coraz ciaśniej. W czasie każdego przejazdu w relacji Gdańsk - Wrzeszcz i Sopot mam do czynienia z kilkoma osobami korzystającymi z oferty darmowego przewozu jednośladów.

transport rowerów pociągiemtransport rowerów pociągiem fot. PK fot. PK

dr Piotr Kuropatwińskidr Piotr Kuropatwiński Roman Jocher

Dr Piotr Kuropatwiński, od wiosny 2010 roku wiceprezydent Europejskiej Federacji Cyklistów, pracuje w charakterze starszego wykładowcy w Katedrze Polityki Gospodarczej Uniwersytetu Gdańskiego. Od 1999 roku uczestniczy lub inicjuje i współorganizuje szereg inicjatyw mających na celu poprawę jakości życia w wybranych miastach i gminach Pomorza (w tym oczywiście w Gdańsku), traktując rozwój komunikacji rowerowej nie jako cel sam w sobie, ale jako narzędzie rozwoju regionu. Najpełniej dał temu wyraz w "Zielonej Księdze": "Koncepcji rozwoju systemu komunikacji rowerowej województwa pomorskiego" dostępnej m.in. na stronie internetowej Pomorskiego Stowarzyszenia 'Wspólna Europa' . W 2010 roku wraz z zespołem PSWE opracował założenia Gdańskiej Karty Mobilności Aktywnej, podpisanej przez przedstawicieli kilkunastu gmin i miast Pomorza i innych regionów kraju - stanowi ona fundament powstałej w kolejnym roku Polskiej Unii Mobilności Aktywnej (PUMA) - organizacji zrzeszających innowacyjnie myślące o sprawach rozwoju lokalnego samorządy lokalne. W odróżnieniu od wielu promotorów roweru główną uwagę kieruje na pokazywanie zalet rozwoju ruchu rowerowego, który odbywa się, a także może i ma prawo odbywać się bezpiecznie i komfortowo na zwykłej sieci ulicznej, a nie tylko i nie głównie na specjalnie wyznaczonych udogodnieniach (drogach dla rowerów), tworzonych niestety w Polsce nadal głównie kosztem przestrzeni chodników lub terenów zielonych.

Więcej o:
Copyright © Agora SA